Ważny aspekt poruszany w rozważaniach dotyczących skutków bezrobocia stanowi problem tożsamości. Dotychczasowy nauczyciel, urzędnik czy górnik, nie wykonując czynności związanych z zawodem, traci podstawowy atrybut swojej roli społecznej (Kalbarczyk 1999). Rodzaj i dotkliwość tego skutku zależy od tego w jakim stopniu rola zawodowa konstytuowała tożsamość bezrobotnego. Im silniej człowiek identyfikował się z wykonywanym zawodem, tym problemy związane z tożsamością będą intensywniej przeżywane. Pewną próbę przybliżenia tego zagadnienia stanowi Model Prywatnej Tożsamości Zawodowej (Peregoy, Schlieberl990). Model lokuje na kontinuum 4 poziomy identyfikacji zawodowej i odpowiadające im 4 typy reakcji na utratę pracy i bezrobocie. Krótko scharakteryzuję 2 skrajne poziomy w sposób istotny różnicujące osoby bezrobotne pod względem reakcji na utratę pracy. Typ 1 obejmuje osoby o najsilniejszym poczuciu identyfikacji zawodowej, ponieważ ich tożsamość jest ściśle zdefiniowana przez wykonywany zawód. Bezpośrednią reakcją na utratę jest szok i odrętwienie. Osoba bezrobotna często przypisuje sobie winę za zaistniałą sytuację, traci kontrolę nad zdarzeniami. Utrata dotychczasowej tożsamości wyraźnie może przyczynić się do rozpadu więzi emocjonalnych i rodzinnych, jak również do pojawienia się myśli samobójczych. Kalbarczyk (za Feather 1987) wskazuje na 3 czynniki zwiększające zaangażowanie w rolę zawodową: pełnienie zawodu o trudnej „inicjacji” związanej z długim okresem edukacji lub ograniczeniem dostępności do zawodu poprzez ostrą selekcję w doborze; pełnienie zawodu o zdefiniowanym, żywym etosie zawodowym i kodeksie etycznym; pełnienie zawodu charakteryzującego się silnymi wyróżnikami ka- tegoryzacyjnymi, takich jak np. mundury, szczególne uprawnienia czy przywileje.
